Fysiotherapie bij het Cauda equina syndroom

Het Cauda Equina Syndroom, een hele mond vol. En een zeer zeldzame neurologische aandoening in je onderrug. Wat kun je hiertegen doen? Wat zijn de klachten? En wat kan ik als fysiotherapeut betekenen voor iemand met het Cauda Equina Syndroom?

Het Cauda Equina Syndroom

Dit syndroom is een zeldzame, neurologische aandoening in de onderrug. Onze hele wervelkolom bevat 31 paar zenuwen vanaf onze halswervels tot en met ons staartbeen. Al deze zenuwen hebben uitlopers en die vormen in de onderrug een bundel bij elkaar. Deze bundel van zenuwuitlopers noemen we de “cauda equina”. Wanneer de rugzenuwen in de knel hebben gezeten en deze uitlopers ervan beschadigd zijn, kun je het cauda equina syndroom hebben. Dit syndroom veroorzaakt hele vervelende, lage rugklachten en een incomplete laesie. Het verschil tussen een inconplete laesie en een dwarslaesie is dat bij het cauda equina syndroom nog wel het ruggenmerg in tact is. De beschadiging van deze rugzenuwen, kan zijn ontstaan door bijvoorbeeld een hernia, een stenose (vernauwing in het ruggenmergkanaal), maar ook door een ontsteking of een bloeding in de wervelkolom.

Welke klachten heb je bij het Cauda Equina Syndroom?

Als fysiotherapeut heb ik een signaleringsfunctie. Ik zie ontzettend veel wervelkolom klachten, lokaal, maar ook uitstralend. En bij sommige opmerkingen van patiënten ga ik nadenken over het eventueel wel of niet hebben van die Cauda Equina Syndroom. Lage rugpijn heeft eigenlijk iedereen, maar verder wordt ook veel genoemd:
-Incontinentie
-Niet goed kunnen uitplassen
-Een ander gevoel dan normaal bij het toiletgang
-Een verdoofd gevoel in of rondom de schaamstreek en de billen
-Pijn en/of verlammingsverschijnselen in de benen en/of de voeten
-Erectieproblemen bij mannen

Indien iemand 1 of meerdere van bovenstaande klachten noemt, of ze niet noemt, maar ik ze goed genoeg uitvraag, en ik na verder onderzoek erachter kom dat dit weleens het Cauda Equina Syndroom zou kunnen zijn, verwijs ik de patiënt naar de huisarts. De huisarts verwijst de patiënt dan door naar het ziekenhuis en daar wordt verder onderzoek gedaan. Dit doen ze via bijvoorbeeld een rectaal toucher en een MRI-scan. Hiermee kunnen ze vaststellen of er wel of niet sprake is van het Cauda Equina syndroom.
De rectale toucher wordt gebruikt om de spierspanning rondom de anus te meten, de anus is een kringspier. De arts onderzoekt dan ook of de huid rondom de geslachtsorganen minder gevoelig is (soms zelfs gevoelloos), dan deze zou moeten zijn.

Wordt dit syndroom vastgesteld? Dan volgt er een operatie, om onder andere definitieve incontinentie te voorkomen.

De operatie tegen het Cauda Equina Syndroom

Een decompressieoperatie wordt ook wel de operatie voor het Cauda Equina Syndroom genoemd. De druk (compressie) wordt hierbij van de zenuwen in de cauda equina afgehaald. De operatie is na diagnose vrijwel altijd nodig.
De zenuwen na deze decompressieoperatie kunnen zich spontaan herstellen, maar dit herstelproces gaat erg geleidelijk en heeft veel tijd nodig. Het duurt dan ook enkele maanden voor echt goed duidelijk is of dit het geval gaat zijn. Zenuwweefsel is erg kwetsbaar en helaas komt het toch ook voor dat de zenuwen zich niet zelf herstellen en de rugklachten dan ook blijvend zijn.

De revalidatie kan dus enkele jaren in beslag nemen. Het meeste herstel is in het eerste jaar na de operatie. Na het tweede jaar vindt er weinig tot geen herstel meer plaats. Wat ontzettend van belang is dat je naar een fysiotherapeut gaat na een operatie. Dit is noodzakelijk, zeker in de eerste revalidatiefase. Vaak wordt ook een multidisciplinair behandelteam samengesteld hiervoor. Dit vanwege dat het Cauda Equina Syndroom nog ontzettend veel invloed kan hebben op het dagelijks leven en functioneren.
Als de zenuwen zich niet herstellen, heb je vaak een hulpmiddel nodig om goed te kunnen lopen. Vaak is dan naast de fysiotherapie, ook psychische hulp en bijstand nodig van familie en vrienden.

Hoe kan ik het Cauda Equina Syndroom voorkomen?

Soms is het krijgen van dit syndroom dikke pech. Het kan. Maar vaak begint het met een verkeerde houding, geen sterke rug- en buikspieren, te veel zitten, te veel staan in de verkeerde houding, et cetera. En tegen dat allemaal is zeker wat te doen! Je kunt naar een fysiotherapeut gaan voor de juiste houding, dit kan zelfs worden gestimuleerd met medical taping. Je rugspieren kun je versterken bij een fysiotherapeut en zelf thuis natuurlijk. Hetzelfde geldt voor je buikspieren. Het staan en zitten zeker heel veel afwisselen, op de juiste manier, et cetera.
Waar de meeste mensen ontzettend veel baat bij hebben zijn hapklare blokjes met oefeningen van 6 minuten, 7 minuten, 10 minuten, soms 15 minuten of 25 minuten, die je altijd, in je eigen tijd en tempo, kunt volgen. Inclusief de juiste houding, opbouw, op de juiste manier. Het kan met mijn Rugklachten 6-Weekse programma, bewezen effectief tegen Rugklachten. Je kunt het doen en volgen naast het gaan naar een fysiotherapeut, of een chiropractor, osteopaat, manueel therapeut, het kan allemaal. Het versterkt elkaar juist. Interesse in het nu echt van je rugklachten afkomen? Bekijk dan deze pagina.

Sportieve en Relaxte groet, Fysio Maaike