Burn-out; iedereen (her)kent het, maar wat is het nu precies? Maar nog belangrijker; hoe is het te voorkomen? En wanneer je een burn-out hebt; wat is er dan aan te doen? Daar gaat dit blog over; Burn-out!
Momenteel heb ik een aantal cliënten / patiënten in behandeling die (helaas) bekend zijn met een burn-out. Zelf ben ik er ook bekend mee; in 2009-2010 was ik een aantal maanden uit de running door een burn-out. Gelukkig kwam ik er weer (relatief snel) bovenop en heeft het me uiteindelijk gebracht tot waar ik nu ben, mijn eigen praktijk om mensen hiervoor te behoeden en terug in balans te brengen en de kennis van het in-balans-zijn-en-blijven. Maar altijd zal deze ervaring voor mijn leven meespelen en altijd zal het voor mij een punt van aandacht blijven om dit nogmaals te voorkomen.
Wat is het nou; een burn-out? Het is letterlijk een crash van je systeem. Vooral in psychologische zin moet je dit heel letterlijk nemen. Het systeem crasht en moet her-opstarten. Fysiologisch (lichamelijk) is er altijd een lange periode van roofbouw aan vooraf gegaan. Je hebt lang roofbouw gepleegd op je lichaam (door te lang, teveel te eisen van je lichaam) en hier heb je een sterke lichamelijke reactie door, zoals heel erg moe zijn, echt kapot zijn! Geen energie meer voor iets hebben. Alleen al het idee is ontzettend raar, nergens energie voor hebben. Wetende dat juist de mensen die heel veel willen (en vaak heel veel energie hebben), een verhoogde kans hebben op het krijgen van een burn-out, voor diegene is dat eigenlijk niet voor te stellen.
Andere klachten zijn dat je een heel kort lontje krijgt en je wordt vergeetachtig. Ook is je cortisol ontregeld, je stress systeem is uit balans. Hierdoor is ook je immuunsysteem uit balans. Je hersenen kunnen daardoor niet goed werken en je slaap is ook nog ontregeld.
Reden te meer om dit alles (genaamd: Burn-out) te voorkomen!
De crash van het systeem zal je moeten herstellen wanneer je je in de burn-out bevindt. Maar hoe doe je dat? Door prikkels zoveel mogelijk te vermijden! En hoe doe je dat? Door te slapen! Heel veel slapen. Ga niet op de bank zitten rusten, ga liever slapen (dan zijn echt alle prikkels weg). Ga ook niet heftig sporten, maar ga rustig bewegen. Heftig sporten is voor gezonde mensen, wanneer je een burn-out hebt is alles ontregeld, zo ook je stress systeem, en sporten is (o.a.) je stress systeem aanspreken, want je maakt meer adrenaline aan en meer cortisol. Maar dit kun je niet, omdat je systeem is gecrasht en je hiervan moet herstellen. Gewoon rustig bewegen is wel goed voor je herstel. Zo kun je prima meedoen aan “Beweeg en Ontspan Indoor” of aan “Beweeg en Ontspan Outdoor“, ik zal je aan de hand nemen om dit rustig aan te doen en op te bouwen en zo leer je stapje voor stapje weer de balans terug te vinden in je lichaam (en geest)!
Ook zal je bij een burn-out je gebruikelijke routine op hold moeten zetten. Ook dit is weer relatief, want je bent wel routine matig natuurlijk bezig (zoals je dag/nacht ritme behouden). Maar de gebruikelijke dagelijkse routines moet je juist stop zetten. Doe 1 activiteit tegelijk en ga zeker niet multi-tasken. Na 1 activiteit, ga dan weer rusten. Juist door de afwisseling van het doen van een activiteit en het rusten erna, leer je je herstelsysteem als het ware hoe je moet herstellen, want dat is iets wat is misgegaan; je kunt niet meer herstellen.
Burn-out wordt nog steeds gezien als een psychische aandoening. Dit is maar deels waar. Het klopt wel dat je (ook) psychische klachten hebt, maar de onderliggende oorzaak is een fysiologische ontregeling (je bent uit balans). Je cortisol en je immuunsysteem werken niet goed, maar dat niet alleen, vaak werken je organen ook niet goed (ook dit is uit balans). Daarom is het ontzettend goed om naar een psycholoog te gaan (zoals bijvoorbeeld in Zoetermeer; de HSK groep), maar is het ook ontzettend goed om naar een fysiotherapeut te gaan (voor het fysiologische herstel, het terug in balans komen). Zeker een fysiotherapeut die hierin gespecialiseerd is (zoals Fysiotherapie Beweeg en Ontspan), kan hierin een mooi stuk van de puzzel zijn tot het herstel bij een burn-out.
Heb je eenmaal een burn-out dan kun je wel uitgaan van minimaal een half jaar herstel. De crash van je systeem moet weer helemaal her-opstarten. Vaak kun je wel al na 3-4 maanden rustig wat dingen oppakken, maar dit is zeer persoonsafhankelijk. Eenmaal een burn-out gehad en ervaren? Dan zal dit altijd een zwakke plek blijven; je blijft altijd kwetsbaar.
Nu wil ik altijd graag positief zijn, want er is wel degelijk iets te doen aan een burn-out en ook is een burn-out wel degelijk te voorkomen! Goed luisteren naar de psychische en fysiologische signalen van je lichaam en hier ook naar handelen om in balans te blijven is al een hele stap. En als je het gevoel hebt dat je dit niet alleen kan; zoek dan hulp. Er zijn genoeg mensen die je hier professioneel mee kunnen helpen; je hoeft het niet alleen te doen!
En onthoud altijd; stress is goed, maar niet teveel en voor een te lange periode! Take care, je hebt maar 1 lichaam en 1 geest en daar moet je het je hele leven mee doen en moet je dus erg zuinig op zijn!
Lieve groet, Fysio Maaike
