In mijn blog van deze maand gaan we in op klachten na Spondylodese operatie. Veelvoorkomend! Wat kun je doen na een Spondylodese operatie aan de rug, wat is Spondylodese en natuurlijk wat kan ik als fysiotherapeut voor jou betekenen. Je leest het in dit blog!
Spondylodese, het vastzetten van de ruggenwervels
Spondylodese operatie is het aan elkaar vastzetten van 2 of meerdere ruggenwervels. De ruggenwervels worden met elkaar verbonden door titanium schroeven en staven. De ruggenwervels kunnen hierna niet meer bewegen en zullen aan elkaar vastgroeien. Dit vastgroeien duurt ongeveer een jaar. Vaak blijven de schroeven ook na dit jaar achter in de rug, ze worden zelden verwijderd.
Tijdens de Spondylodese operatie worden het gewricht, de bogen en bindweefselbanden (ligamenten) vaak verwijderd. Soms is het ook beter om een deel van de tussenwervelschijf, de discus, te verwijderen. Zo ontstaat er meer ruimte voor de zenuwen en bij een geslaagde operatie zal de (uitstralende) rugpijn daarom op termijn vaak verdwijnen.
Waarom een Spondylodese operatie?
Er kunnen meerdere redenen zijn voor de orthopedisch chirurg om te beslissen tot het doen van een Spondylodese operatie. Er kan sprake zijn van instabiliteit in de rug, bijvoorbeeld door een verzakking in de rug, of een breuk of tumor. Ook een vergroeiing van de rug (scoliose), of een vernauwing van het ruggenmergkanaal (stenose) kunnen redenen zijn om een Spondylodese operatie uit te voeren. Meest voorkomend is slijtage van de ruggenwervels. Dit is echt een ouderdomskwaal. De meeste mensen krijgen hier vroeg (of laat), last van.
Spondylodese operatie
Een operatie, de Spondylodese, is natuurlijk niet zonder risico’s en roept veel medische discussie op over de noodzaak van opereren, wanneer de oorzaak bij slijtage van de ruggenwervels ligt. De resultaten van deze operatie zijn in dit geval namelijk maar bij ruim de helft positief.
Vaak is de operatie wel succesvol als er sprake is van uitstralende pijn in de bil en het been, dit wordt vaak veroorzaakt door beklemde zenuwwortels. Pijnklachten bij patiënten die een Spondylodese operatie ondergaan verdwijnen vaak geleidelijk en niet in 1 keer. Het herstel van zo’n beklemde zenuwwortel in het ruggenmerg kan erg lang duren, of helemaal uitblijven. Vaak is na 6 tot 12 maanden pas duidelijk of de operatie succesvol en effectief is geweest.
Roken is sowieso slecht, dat weet iedereen. Maar bij deze operatie hebben rokers een veel slechter resultaat dan niet-rokers. Dit komt omdat rokers veel minder sterke botten hebben dan niet-rokers. De botten, de wervels, groeien daarom slechter aan elkaar vast.
Mogelijkheden van operatie
Er kan een ventrale (via de buik), dorsale (via de rug) en circumferente (via de rug en de buik) spondylodese worden uitgevoerd. De orthopedisch chirurg bepaalt welke techniek het meest passend is. Een Spondylodese duurt vaak een aantal uren.
Bij een ventrale (via de buikzijde) Spondylodese haalt de chirurg eerst de tussenwervelschijf (discus), deels weg. Daarna wordt er een cage (kooitje) geplaatst, gevuld met bot in deze ruimte. Eventueel wordt er ook nog een plaatje over de cage gezet. Dit plaatje wordt met schroeven vastgezet in de wervels boven en onder de cage. Dankzij het botweefsel in deze cage groeien de wervels weer aan elkaar vast.
Bij een dorsale Spondylodese verwijdert de chirurg een deel van de tussenwervelschijf via de rugzijde. Ook hier plaatst hij 1 of 2 cages tussen de wervels. Eventueel legt de chirurg de beknelde zenuw in het ruggenmerg, vrij. Daarna plaatst de chirurg staven langs de wervelkolom, die hij vastzet met schroeven.
Bij een circumferente Spondylodese verwijdert de chirurg de discus (tussenwervelschijf) zowel via de rug als via de buikzijde. De wervelkolom wordt dan van 2 kanten vastgezet met een cage, staven en schroeven.
Het leven na Spondylodese
De revalidatie na een Spondylodese operatie duurt wel even. Na de operatie mag je sowieso de eerste 6 weken niet iets zwaarders tillen van 5 kilogram en ook 6 weken niet sporten. Te lang zitten dien je ook te vermijden. Bij sommige mensen wordt het dragen van een korset aangeraden. Een korset geeft namelijk extra stevigheid aan je rug en biedt wat meer comfort tijdens je revalidatietraject.
Fysiotherapie na Spondylodese
Een fysiotherapeut helpt je met de juiste oefeningen tegen Spondylodese. Begin na 6 – 12 weken met fysiotherapie. De eerste 3 maanden is het niet aangeraden om voorover te bukken, een holle of bolle rug te maken of te fietsen. Wat die eerste maanden belangrijk is, is veel van houding wisselen, blijven bewegen en blijven ontspannen op geleide van de pijn.
Na 6-12 weken kun je rustig beginnen met opbouwen en is mijn Rugklachten programma een ontzettend goede keuze om alles weer te gaan doen en oppakken. Vooral week 1, het basisprogramma, is ideaal om te gaan opstarten na de operatie, na 6-12 weken tijd.
Het programma is zo opgezet dat je na een Spondylodese operatie (en dus na 6-12 weken), echt weer alles gaat kunnen met je rug. Luister natuurlijk altijd naar je eigen lichaam en pauzeer of herhaal een week wanneer dat voor jou goed voelt.
Sportieve en Relaxte groet, Fysio Maaike
